Als tekstschrijver voor Stichting Leergeld Veldhoven en De Kempen breng ik de inspanningen van deze organisatie onder de aandacht. Leergeld helpt kinderen met een financiële achterstand tot de wereld van het kind op school, in de sport en in de cultuur.
Voorwoord jaarverslag 2023
In de Inleiding op dit jaarverslag leest u dat de naam Leergeld bewust is gekozen. Enerzijds is leren op school en in sociale activiteiten een zinvolle investeringen; anderzijds zal de samenleving kostbaar leergeld moeten betalen voor kinderen die aan de zijlijn moeten zijn blijven staan. Bij dat tweede aspect staat de maatschappij niet zo vaak stil. We zijn inmiddels gewend aan kortetermijndenken. Daardoor raken we het zich op de lange termijn kwijt. 8 Jaar is al een lange termijn, maar het is ook grofweg de duur van een schoolopleiding. Basis-, middelbaar- en hoger onderwijs nemen elk zo’n periode in beslag. Mis je in die periode de boot, dan mis je naar alle waarschijnlijkheid de aansluiting op een gewenste sociaal-maatschappelijke ontwikkeling.
Stichting Leergeld Veldhoven en de Kempen neemt graag afstand van het negativisme dat momenteel zo overheersend is in onze maatschappij. Wij gaan uit van de kansen en mogelijkheden die de jongste generatie moet krijgen om uit te groeien tot een generatie die met ambitie en vertrouwen in de toekomst. Dit streven is de belangrijkste pijler onder ons vrijwilligerswerk. Een voorbeeld daarvan is de aandacht voor cultuur. In de gangbare definitie van “Mee kunnen doen” krijgt de vrijetijdsbesteding steeds meer gewicht. De eerste resultaten worden al zichtbaar. We zoeken voortdurend naar nieuwe mogelijkheden van samenwerking met cultuurorganisaties. Cultuurbeleving is immers een belangrijk onderdeel van de ontwikkeling van het kind.
Cultuur is veel meer dan meezingen met een rapper of wegdromen in een romcom. In welke vorm dan ook: verlicht cultuur ons en vormt lichtpuntjes die een sombere periode dragelijk maken en zicht geven op een heldere toekomst.
In dit jaarverslag leest u meer over h Veldwijzer en onze vrijwilligers die daar voor een deel werkzaam zijn. Zij doen hun werk met veel plezier. Leergeld groeit en dan wordt de onderlinge binding steeds belangrijker. Nieuwsbrieven en bijeenkomsten zijn de belangrijkste middelen om samenhang en verbondenheid te siimuleren.
Leergeld groeit en die groei vraagt om aanpassing van de organisatiestructuur. De taken van de algemeen leidinggevende zijn verdeeld over meerdere medewerkers. In 2024 zullen we een nieuw algemeen leidinggevende benoemen die zich gesteund weet door drie afdelingshoofden.
In een jaarverslag kijk je ook naar de cijfers. Financieel gezien hadden we per saldo een negatief resultaat. Gelukkig hebben we wel een positieve continuïteitsreserve op de bank. Er is dus geen sprake van een zorgelijke situatie. 2023 was al met al in een aantal opzichten een somber jaar. Gelet op doelstellingen en bereikte resultaten kunnen we dat jaar desondanks afsluiten met een positief saldo. Dat maakt dat we 2024 met een glimlacht tegemoetzien.
-19 maart 2024-
Kleine hoofdzaken
Kent u de naam Daft Punk nog? Moeilijk hè? Ik help een beetje. Kent u de naam Pharell Williams? Helpt niet echt, geloof ik. OK: Happy! Tien jaar geleden de langst genoteerde top-40-hit in Nederland en een wereldhit bijna overal elders. Je hoort dat leuke nummer bijna nooit meer. Vreemd is dat eigenlijk, want bijna iedereen toonde een glimlach bij het horen van die plaat. De reden dat Happy verleden tijd is, zou kunnen zijn dat 2023 niet zo’n blij, vrolijk jaar was. Het viel mij op dat bij alle terugblikken de zwarte dagen van het jaar de overhand hadden. En zelfs de vooruitzichten op, de wensen voor, het nieuwe jaar hebben een behoorlijk negatieve strekking. Zo van ‘het kan niet slechter worden’ of ‘benieuwd hoe we 2024 doorkomen’.
Vandaag neem ik graag afstand van negativisme. Dat kan ook niet anders want Leergelders zijn er juist om verlichting te brengen. Wij kunnen mensen niet gelukkig maken, of rijk, of succesvol. Wij kunnen wel het kompas zijn wanneer gezinnen op zoek zijn naar de kant van de straat waar de zon schijnt. Bij dat kompas wil ik graag even stil staan. Stilstaan bij lichtpuntjes. Kleine hoofdzaken.
De mooiste dingen in het leven zie je niet met je ogen, maar met je hart. Wij helpen gezinnen financieel waar mogelijk uit de brand. Als dat lukt is er meer ruimte voor geluksmomenten, de kleine lichtpuntjes die de dag mooi maken en de avond een tevreden gevoel geven. Die lichtpuntjes hebben zelden een financiële connotatie, Ik denk aan de geur van een kop koffie of de eerste zonnestralen op de zondagmiddag na de feestdagen waarin welhaast Nederland deels in een moeras leek te zinken.
Die koffie lukt wel. De zon kunnen we niet dwingen. Een lief gebaar, een spontaan compliment tovert die lichtpuntjes tevoorschijn en maken de omgeving minder ingewikkeld, minder zwaar, donker. Ik heb het dus over kleine hoofdzaken. Leergelders mogen hun leergeldgezinnen maar ook elkaar best wel eens een complimentje geven. Ik geef mijn complimenten hierbij aan jullie allemaal. Jullie doen het goed. In het werk, maar ook in de omgang met elkaar. En ook dat is belangrijk. Zonder samenwerking krijgen we niets voor elkaar.
Wij helpen ‘in natura’. Dus geen geld maar middelen. Dat werkt buitengewoon effectief maar ook inspirerend. Zoals bij de Efteling die ons gedurende vijf jaar gratis entreekaarten ter beschikking stelt. Onbestaanbaar voor ons, onbetaalbaar voor onze kinderen, maar te doen voor de Efteling zonder dat het hen geld kost. Hoezeer die verrassingen uit het sprookjesbos worden gewaardeerd blijkt uit de vele reacties.
Een pretpark bezoeken is geen levensbehoefte, maar wel het lichtpuntje dat nodig is om de weg naar de zonzijde van de straat te vinden. Dat is voor iedereen belangrijk, maar vooral voor onze primaire doelgroep, onze kinderen. Onze kinderen hebben dat heldere vergezicht nodig. We leven in een welvarend land, hebben gemiddeld genomen een goede opleiding en goed onderwijs. Een land waarin je kleine hoofdzaken kunt realiseren. Dat zijn belangrijke bouwstenen waarop we aan het einde van 2024 “Happy” weer eens op onze playlist kunnen zetten.
Ik wens jullie en jullie naasten een jaar met veel lichtpunten. Dank voor jullie aanwezigheid en aandacht.
– 31 januari 2024-
“Financiën mag niet de drijfveer zijn”
Scheidend directeur-bestuurder Chris Theuws van WSZ (Woningstichting De Zaligheden) koppelde zijn afscheid aan twee goede doelen, het Aquinohuis in Bergeijk en Stichting Leergeld Veldhoven & De Kempen. Cadeaus waren niet nodig, je wilt wat terug doen aan de maatschappij waarvan je in een aantal opzichten afscheid neemt. Het zijn de gebruikelijke argumenten. De vraag is dan: waarom déze goede doelen? We laten Chris zelf aan het woord.
“Als bestuurder van een woningcorporatie word je vaak geconfronteerd met de financiële mogelijkheden en vooral onmogelijkheden van de huurder. Dat wil je niet, maar het is onontkoombaar. De huuropbrengst is een van de pijlers waarop de financiering van woningen is gebaseerd. Toch geldt naar mijn mening voor woningcorporaties: “financiën mag niet de drijfveer zijn.”
Focus
Het begrip “woningcorporatie” is een verzamelnaam voor woningbouwverenigingen en woningstichtingen. Huurdersorganisaties behartigen de belangen van de huurders. Volgens Chris is het de taak van een woningcorporatie om mensen met een lager inkomen of met een hulp- of zorgvraag van betaalbare goede woningen te voorzien. Het woongenot van de huurders is belangrijk en dat gaat verder dan alleen de woning.
Schrijnend
“Het zal duidelijk zijn dat huurders die de huur niet meer kunnen opbrengen al snel in beeld komen. De oorzaak is heel vaak onmacht. Deze huurders zijn niet meer in staat de normale woonlasten, met naast huur ook kosten als energie en water, op te brengen. Een corporatie probeert zo lang mogelijk te helpen. In dergelijke situaties zien we dat Leergeld vaak al langer met een dergelijk gezin in de weer is. Leergeld werkt bijzonder efficiënt. De steun komt zonder indirecte kosten op de plaats van bestemming. In Luyksgestel hebben we huurwoningen van een noodlijdende corporatie overgenomen. We investeren voor de huurders in verduurzaming van de woning en verlaagden in een aantal gevallen de huur om zo de woonlasten te verlagen. Zo helpen we de huurder en dragen we bij aan het verbeteren van het milieu”
Aquinohuis
Er was nog een bestemming voor de vele donaties. Wat is het Aquinohuis?
“Dat is een inloop- en participatiehuis. Een warm nest voor mensen die hulp en ondersteuning nodig hebben op het gebied van arbeidsintegratie, dagbesteding, mantelzorg, eenzaamheid, vrijwilligerszorg, psychische hulpvragen, etc. Zij worden maatschappelijk verder geholpen. Ook deze hulp is heel direct en effectief”. Het huis is vernoemd naar Thomas van Aquino. Hij was een belangrijke katholieke theoloog en filosoof in de Middeleeuwen”.
-22 december 2023-
Kledingbank De Kempen
“De plannen hadden we al. De rampzalige afwikkeling van onze bouwplannen maakte dat we zelf tot de doelgroep gingen horen. We komen heel langzaam weer boven water. We willen nu lotgenoten op het droge helpen.”
Dat zegt Ingmar Gerrits. Ingmar was stratenmaker van beroep. Hij startte samen met zijn partner (zakelijk en privé) Tabitha Sies de kledingbank. Nog maar kortgeleden in een dubbele garage. De kledingbank opent 25 oktober officieel. Al veel klanten hebben de weg naar de Markt 13 in Bladel gevonden. De bezoekers zijn Kempenaren die kleding brengen en klanten die ook op afspraak terecht kunnen. Kledingbank De Kempen is geen gewone winkel voor gebruikte kleding. De winkel is er voor inwoners van de Kempen die het financieel moeilijk hebben. Zij kunnen er terecht met een doorverwijzing van hun gemeente. Er is dus geen sprake van ‘losse verkoop’.
Vier Kempengemeenten
De kledingbank wordt gesteund door de gemeenten Bergeijk, Bladel, Reusel De Mierden en Eersel. De wethouders zorg en welzijn uit de eerste drie gemeenten zullen samen de officiële openingsdaad verrichten. De wethouder van Eersel is helaas verhinderd.
De winkel ontving nu al veel kleding van particulieren die ook vaak financiële donaties doen. Heel bijzonder was een jongen van 9 die wat kleding kwam brengen. Een mooie jas, die ook nog paste trok zijn aandacht. Tabitha stelde voor te ruilen. Hetgeen geschiedde. Ook winkels komen met kleding. In dat geval zijn de etiketten zorgvuldig verwijderd. Het winkelaanbod bestaat uit schone kleding die heel is. Vieze en kapotte kleding worden geweigerd al wordt mening wasje gedraaid. Onderbroeken worden alleen nieuw uitgegeven. Een pasruimte is natuurlijk beschikbaar.
Leergeld
Kledingbank de Kempen is een samenwerkingsverband aangegaan met Stichting Leergeld Veldhoven en De Kempen. Kinderen die ingeschreven staan bij deze stichting kunnen een abonnement krijgen waarmee zij twaalfmaal per jaar kleding kunnen uitzoeken. Ruilen kan in principe ook. De stichting helpt in natura kinderen uit gezinnen met financiële problemen. Dat betekent dat de kinderen geen geld krijgen, maar de spullen waar zij om vragen. De gemeente Veldhoven doet nog niet mee aan de kledingbank. Via Leergeld kunnen kinderen uit deze gemeente toch de weg naar de winkel in Bladel vinden. De kans dat ook de Veldhovense politiek voor steun kiest is groot. De Markt is een toplocatie die ‘om de hoek’ ligt, zodat de bezoeker ongezien naar binnen kan.
Win-win
“Dat laatste is belangrijk”, zegt Tabitha, “want mensen schamen zich in het begin een beetje. Dat hoeft helemaal niet. Ingmar zit in een reïntegratietraject en kan dit project doen omdat het UWV het prachtig vindt. Zelf heb ik een chronische ziekte en daardoor evenmin toegang tot de arbeidsmarkt. Wij zaten ook financieel aan de grond. We weten dus wat het is om te moeten vragen. In de winkel zijn de aarzelingen snel weg. Ook bij mensen die geen Nederlands spreken. ‘Translate’ is een nuttige app.”
-19 oktober 2023-
Armoedefonds trakteert Clémence van Leuven
..
Clémence van Leuven, vrijwilliger van (onder meer) Stichting Leergeld Veldhoven & De Kempen, woonde een trainings- en netwerkdag bij van het Armoede Fonds. Alle deelnemers kregen een donatie van € 1.000,00, bestemd voor de eigen stichting. Voor Clémence was dat Leergeld.
Van Leuven is actief voor meerdere goede doelen. Wat is haar drijfveer? Angst voor verveling? Geen hobby’s? Clémence moet lachen om die vragen. We laten haar aan het woord.
“Ik zat vroeger in de jeugdzorg. Dan zit helpen na zoveel jaar wel in je systeem. Zo was ik betrokken bij Jeugdland. In zo’n manifestatie van een week komen kinderen tot elkaar. Ze leren om te gaan met elkaar. Dat is tegenwoordig hard nodig. Groepsactiviteiten zoals scouting kennen we niet meer. Daar is zoveel aan verloren gegaan.”
“Kinderen letterlijk bij de les houden. Niet alleen op school, maar juist ook thuis en buiten. Daarom organiseer ik voor Leergeld loterijen, zoals op de Oranjemarkt in Veldhoven en de Pinkstermarkt in Reusel. Je bent in sterke mate afhankelijk van winkels en andere grote en kleine ondernemingen die spullen beschikbaar stellen of het geld daarvoor. Het mes snijdt zo aan twee kanten. Bedrijven worden betrokken bij Leergeld en de bezoekers van de markten leren ons ook kennen. Het vergaren van spullen, dat lukt nog goed. De bemensing van de stands is een ander verhaal. Zolang het kan ga ik door. De ouders hebben haast geen tijd meer voor hun kinderen. Als oudere stap je er dan in”.
“Ik mag mezelf Leergeld-vrijwilliger van het eerste uur noemen. Ik volgde Mieke van Liasdonk, onze eerste voorzitter, op haar eerste schreden voor Leergeld. Toen we begonnen dachten we: over een paar jaar zijn we overbodig. Dat is dus tegengevallen. Van de andere kant: we zien veel kinderen die met onze hulp er toch komen en dat maakt de inspanning de moeite waard. Het is fijn dat Leergeld werkt aan professionalisering van onze organisatie. Dat geeft extra voldoening en zorgt voor betere resultaten. Zeker als je dat vergelijkt met andere organisaties.”
Stichting Armoedefonds helpt lokale organisaties en initiatieven die actief zijn op het gebied van armoedebestrijding of het verzachten van de gevolgen van armoede in Nederland. Tijdens de landelijke bijeenkomst voor hulporganisaties die zich richten op de minima in Nederland werd gewerkt aan kennisoverdracht en kennisdeling.
-10 juli 2023-
Juffrouw Janssen steeg in waarde
“We hebben mening buschauffeur de stuipen op het lijf gejaagd wanneer we naar een optreden reden. De instrumenten lagen in de laadruimte. Bij aankomst haalden we juffrouw Janssen naar voren en toonden haar onderzijde; zwaar gebutst. We zeiden dat de vering van de bus niet meer deugde. Het ging om onze oude gedeukte sousafoon”.
Aan het woord is Fred Dingen, oud-voorzitter van blaasorkest “Effe d’r Neffe”. Samen met de voormalig penningmeester Erna Terbogt en Peter de Vroom, beiden lid van het eerste uur, overhandigden zij 4 juli een cheque van € 1.000,00 aan Gerard Coppens. Gerard was oud muzikaal leider van het orkest en nu bestuurslid van goededoelenorganisatie “Stichting Leergeld Veldhoven & De Kempen”.
Peter: “Effe d’r Neffe bestaat niet meer. Corona versnelde een proces dat eigenlijk al eerder was ingezet. Het orkest kwam voort uit het Lozzie-band(je), wat weer ontstond uit het Prinses Christina Showorkest. Dat was eind september 1988. De inzet van de band was drieledig, plezier in muziek, gezelligheid en dweilen met carnaval. We waren een dweilorkest maar op de eerste plaats een coverband. Dat was bijzonder. In Roosendaal zat een orkest met dezelfde naam. Soms werden we als orkest wel eens door elkaar gehaald. Aanvankelijk bestond de band alleen uit paren. Daar werden wel eens grapjes over gemaakt. Het ging toch echt om het spelen van muziek. Helaas namen sommige paren na enige tijd afscheid van elkaar. Met dat uitgangspunt zijn we vrij snel gestopt.”
“We hadden behoorlijk wat succes omdat we door het repertoire ons onderscheidden van andere orkesten. Orkestjes en festivals waren heel populair in de jaren tachtig en negentig. In de afgelopen jaren merkten we een terugloop, zowel in optredens als in het aantal musici. Tijdens Corona was de animo om te repeteren onvoldoende, begrijpelijk. Zo’n orkest kent twee groepen leden: muzikanten en gezelligheidsleden. Die laatsten zijn ook belangrijk, maar oefenden weinig na de repetities en voor een optreden. Dat wreekte zich na Corona. En eerlijk is eerlijk: op onze leeftijd mis je steeds vaker de energie om als orkest rond te stappen. Toen we stopten verkochten we de sousafoon die van het orkest zelf was. De opbrengst komt deels ten goede aan een afscheidsfeestje.”
Dat brengt ons terug bij juffrouw Janssen. Zij is de sousafoon die (deels) door Gerard Coppens aan Effe d’r Neffe was geschonken bij zijn afscheid als muzikaal leider. Bij de verkoop ging Fred op zoek naar gegevens en ontdekte dat juffrouw Janssen geboren is in 1932. Gerard kocht haar indertijd voor FL. 1.000,00. Juffrouw Janssen bleek nu behoorlijk in waarde gestegen. Van de verkoop doneert het bestuur € 1.000,00 aan de stichting Leergeld. Gerard: “Nooit gedacht dat mijn oude dame nog zoveel goeds teweeg kan brengen. We zijn er als Leergeld heel blij mee. Wij helpen immers kinderen die zonder ondersteuning niet kunnen meedoen met leeftijdgenoten in sport, spel en cultuur.”
– 4 juli 2023-
“We praten over flinke bedragen”
Penningmeesters zijn doorgaans bestuursleden op de achtergrond. Zij beheren het geld en leggen daarover verantwoording af. Hun adviezen zijn vaak bepalend voor het beleid. Een wisseling in het bestuur bij Stichting Leergeld Veldhoven & De Kempen is de aanleiding tot een profilering van deze mannen die voor Leergeld op de portemonnee passen.
Na ruim tien jaar neemt Wil de Kort afscheid als financiële man van Leergeld. Na 12 jaar mag je geen bestuurslid meer zijn. Wil vindt dat een goede zaak: “Zo kun je tijdig en in alle rust aan opvolging werken. Het geeft voldoening dat we tijdig een ervaren collega vonden. Gezien ons vakgebied is dat wel bijzonder.”
Accountant
Wil neemt ook afscheid van zijn arbeidzame leven. Als register accountant bij Linden Accountants (een groot Veldhovens accountantskantoor) was hij vooral actief in het Midden- en Kleinbedrijf en privé voor tal van verenigingen en stichtingen zoals Art4You (muziekschool) ,De Schalm , Vekemans Fonds en Harmonie Sint Cecilia. Ongetwijfeld in opdracht van zijn baas? Wil: “Dat maak ik altijd zelf nog wel uit. Op zo’n manier zou het ook niet werken. Je moet gemotiveerd zijn om vrijwilligerswerk te kunnen doen. Financiën is een vak apart dat niet snel wordt opgepakt. In mijn periode groeide het budget van ongeveer 40.00 naar 350.000 Euro. Een gigantische groei, we praten over flinke bedragen. Dat brengt een behoorlijke verantwoordelijkheid met zich mee. Een kenmerk van Leergeld is dat de vrijwilligers allemaal een professionele achtergrond hebben en enorm betrokken zijn. Dat is denk ik de reden waarom zo efficiënt en doelmatig wordt gewerkt”.
Klein bier
Voor Wil en zijn opvolger Hanco Sinke bestaat geen ‘klein bier’. Niet de omvang van de steun bepaalt de waarde, wel de impact. Hanco: “Natuurlijk helpt de steun van mijn werkgever (ASML, een grote sponsor van Leergeld- red.) enorm. Maar een spontane inzameling op een buurtfeestje vinden we net zo belangrijk. Mooipraterij? Zeker niet. De aandacht voor zo’n actie binnen de netwerken van de gulle gevers dragen bij tot de bekendheid van Leergeld. Waar dat kan maken we die initiatieven bekend. Die bekendheid is essentieel want hoewel wij veel meer mensen kunnen helpen, bereiken we nog steeds slechts 50% van de doelgroep.” Wil vult aan: “Dat is landelijk gezien veel hoor. Volgens de gemeenten waar wij werken kunnen wij meer probleemdragers bereiken dan zijzelf.”
ZZP en scheiding
Accountants weten hoe je met geld moet omgaan. Hoe voorkom je dat je de gang naar Leergeld moet maken? Een lastige vraag want schuldproblematiek ontstaat deels door onvoorziene ontwikkelingen. Wil: “Steeds meer ouders vragen steun hoewel ze zelf een baan hebben. Een echtscheiding die tekort doet aan de kinderen is een veelvoorkomende oorzaak. Daarnaast zien we een groeiend aantal ZZP-ers die in de problemen raken.” Hanco: “Kijk op tijd uit naar budgetcoaches. Hun belangrijkste advies zal zijn: let op geldstromen. Tal van abonnementen en periodieke betalingen zijn eigenlijk overbodig en 10 keer 10 Euro in de maand is wel een week boodschappen doen in een discountsuper.”